Ljuben Dimkaroski, Antik Flüt – Şefika Kutluer, Yan Flüt
Çağatay Akyol, Lir & Arp
Uluslar arası Şefika Kutluer Festivali’nde müthiş bir “İLK”
Günümüzden 55 000 yıl önce, Homo Sapiens henüz dünyada yokken, bu canlılardan gelişecek insanoğlunun bir gün dünyaya egemen olacağı hayal dahi edilmezken, “Neandertal”lerin bir müzik enstrümanı çaldığına inanabilir misiniz? Evet inanması güç bu gerçeğe Şefika Kutluer Festivali’nde Ankaralı sanatseverler şahit oluyor…
55 000 yıl evet yanlış okumuyorsunuz tam 55 000 yıl önce Neandertal diye bilinen insanoğlunun eski ataları ayı kemiğinden yaptıkları bir flütü çalıyor ve müzik yapıyorlardı. Slovenya topraklarında bulunan bir antik flüt, radyometrik testler ile 55000 yaşında olduğu anlaşıldığında, dünyanın antik kültür anlayışını değiştirdi.
55000 yıllık bu flüt dünyanın bilinen ilk müzik enstrümanı olma özelliğini de taşıyor.
Sloven sanatçı söz konusu antik flütü, 55000 yıl sonra, günümüzde çalabilen tek sanatçı… Ve bu sene 4. Uluslar arası Şefika Kutluer Festivali’ne katılıyor. 28 Eylül’de antik flütü ile Ankaralı sanatseverlerin karşısında olacak.
28 Eylül Cumartesi akşamı Ankara Resim ve Heykel Müzesindeki konserde antik flütü ile Sloven sanatçı Dimkaroski’yi ve yan flütü ile sanatçımız Şefika Kutluer’i aynı sahnede izleyeceğiz. Sanatçılara Hitit zamanında kullanılan Arp ve Lir’i ile Çağatay Akyol eşlik edecektir.
The original flute from Divje babe I and its reconstruction made on a fossil femur of the cave bear. The latter played by Ljuben Dimkaroski.
Tool used to pierce holes of the flute: bone piercing tool and pointed stone tool from Divje babe I.
Replica of the flute from Divje babe I. Hole numbers and markings of individual parts follow here the positions of fingers on the instrument during playing and, consequentially, their function. These differ from the numbering and marking used by I. Turk.
Ljuben Dimkaroski, academic musician, was born in 1952 in Macedonia. Already in his early childhood he decided to play a trumpet, the instrument that, in his own words, with its sound both “fondles and demolishes”.
He obtained his academic degrees at University of Ljubljana under the mentorship of prof. Grčar. He successfully concluded studies in solo singing under the mentorship of Doroteja Spasić – Cestnik in Ljubljana’s Opera studio. He continued to develop his musical talent with several renowned European trumpeters; Timofej Dokshiter, the Russian soloist, influenced him the most.
Ljuben Dimkaroski is a versatile artist; he’s a trumpeter, a singer, a composer, a painter, a sculptor, a poet, and a collector of cultural heritage.
He has performed with several chamber and symphony orchestra, brass quartets and quintets, and music ensembles that are performing modern music. He recorded several CDs.
For three decades now he has been playing the first trumpet in the Slovenian National Theatre Opera and Ballet orchestra. He is also a conductor and a professor at high school of music in Ljubljana.
Last four years he devoted to “Tidldibabu”, the replica of the Neanderthal flute found in Divje babe cave in northwestern Slovenia. The Neanderthal flute is made out of a cave bear femur and is estimated to be 60,000 years old, thus being the oldest found instrument known to us. The fact that Neanderthals evidently played musical instruments tells us that they were capable of abstract thinking, the concept which some scientist attribute only to modern humans.
Ljuben Dimkarovski discovered the method for playing the flute and he can perform every style of music with it.
Günümüzden yaklaşık 3700 yıl önce Anadolu’da görülen Lir ve Arp çalgıları, Hitit müzik yaşamında değer verilen ve önde gelen çalgılar arasında ilk sırada yer almaktaydı.
Hitit törenlerinin odağında yer alan ve en çok adı geçen çalgı, metinlerde “GIŠ. İNANNA” olarak adlandırılan “LİR”dir. Lirin tanımında kullanılan İnanna, tanrısal bir gücün göstergesidir. Bu bilgi Lirin, bir müzik enstrümanı olmasının yanı sıra kutsal bir algısının da olduğunu göstermektedir.
Hititlerde Arp çalgısının kullanıldığını, arp çalan bir müzisyenin betimlendiği küçük bir figürün, bir mühür baskısı ve diğer arkeolojik materyaller göstermektedir. Daha sonraki süreçte “Arp”in Anadolu’daki kullanımı giderek ve hızla yok olmaya başlamıştır. Osmanlı döneminde sarayda kullanılan ve köşeli ya da açılı bir arp olan “Çeng”, son birkaç yüzyıldır, kullanımdan kalkmıştır. Günümüzde ise modern Arplar ilgi görmekte ve sevilerek dinlenmektedir.
1979 yılında üstün başarı ile Ankara Devlet Konservatuarı’ndan mezun oldu. Kariyer çalışmalarına Viyana’da ve Roma’da S.Cecilia Akademisi’nde devam etti. Ankara Devlet Konservatuarı’nda flüt öğretmenliği yaptı.
Birçok uluslar arası ödül alan sanatçı, Viyana’da Uluslararası Flüt Yarışması’nda dünya birincisi oldu. 1995’de Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü’nü alan sanatçıya, 1998 yılında Devlet Sanatçısı unvanı verildi. “Hungarian Foundation for Performing Arts” tarafından verilen 2000 “Inter-Lyra” ödülünü kazandı. 2009 yılında İtalya Cumhurbaşkanı’ndan (“Cavaliere dell’Ordine della Stella della Solidarieta’ Italiana”) İtalyan Devlet Nişanı aldı. 2011 yılında Avusturya Cumhurbaşkanı’ndan “Avustrurya Altın Liyakat Nişanı” aldı. 2012 yılında Unicef’in “İyi Niyet Elçisi” seçildi. Sony Classical tarafından çıkarılan “Carmen Fantasy” adlı albümü “Altın CD” ödülüne layık görüldü. Kutluer’in “Bach Sonatas” CD’si American Record Guide kritikleri tarafından yılın en iyi CD’leri arasında gösterildi. Ayrıca Gallo International firmasından “Gallo Altın CD Koleksiyonu” ödülü aldı, Gallo Kutluer’in bütün CD’lerini “Altın CD Koleksiyonu” etiketi ile yayınlamaktadır.
Kutluer 5 Kıtada sayısız ülkede çeşitli konser turnelerine çıktı, uluslararası müzik festivallerine katıldı, radyo-televizyon programları yaptı, çok başarılı eleştiriler aldı. Uzmanlık sınıfı ve atölye çalışmaları yaptı.
Birleşmiş Milletlerin 60. Yılı dolayısı ile Cenevre’de Birleşmiş Milletler Sarayında, İspanya sarayında Kral ve Kraliçe’nin huzurunda ve Japonya’da Prens Mikasa’nın himayesinde konserler verdi.
New York Times eleştirmeninin taktığı unvan “Sihirli Flüt” diye tanınan Kutluer, dünyanın pek çok yerinde televizyon ve radyo programında çaldı.
Zubin Mehta, Sir Charles Mackerras, Peter Breiner, İngiliz Royal Filarmoni Orkestrası, Berlin Filarmoni, İskoç Oda Orkestrası, Northern Sinfonia, Tokyo Senfoni Orkestrası, Litvanya Filarmoni, European Union Oda Orkestrası, Virtuosi Di Praga, Slovak Filarmoni Orkestrası, City of London Sinfonia, St.Petersburg Akademik Filarmoni Orkestrası, Zagrep Solistleri, Festival Strings Lucerne gibi ünlü şef ve orkestralarla konserler verdi, CD kayıtları yaptı. Ian Anderson Kutluer için “Şefika’s Tango” adlı bir eser besteledi. Kutluer Jethro Tull ile “Şefika’s Tango” eserini de seslendirdiği konserler yaptı.
Claude Bolling ile Jean Pierre Rampal’in anısına konserler verdi.
Dünyada sağladığı popülarite ile müzik organizasyonları ve festivallerin aranılan sanatçısı haline gelen Şefika Kutluer’in dünya piyasasında bulunan 16 CD’si Pan Classical, Gallo International, Naxos ve Sony Classical firmaları tarafından yayınlanmaktadır. Sanatçının kompakt diskleri dünya çapında aranan CD’ler arasındadır ve çok parlak eleştiriler almaktadır.
Kutluer doğduğu kent Ankara’da 4 senedir “Doğu Batı ile Buluşuyor” temalı “Uluslararası Şefika Kutluer Festivali”ni (www.sefikakutluerfest.com ) düzenlemektedir.
Şefika Kutluer T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İzmir Devlet Senfoni Orkestrası Solist sanatçısıdır. Avrupa Birliği Oda Orkestrası Kutluer’i sürekli solisti olarak ilan etmiştir.
Çağatay Akyol, “Berlin Rundfunk Senfoni Orkestrası (R.S.B), Dresdner Staats Kapelle” gibi dünyanın en önemli orkestralarına misafir sanatçı olarak davet edilmiş ayrıca bir çok radyo ve televizyon programına katılmıştır. Oda müziği ve solo konserlerinin yanı sıra başta Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası olmak üzere İzmir Devlet Senfoni Orkestrası, Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası, Bursa Devlet Senfoni Orkestrası, Eskişehir Senfoni Orkestrası Milli Reasürans Oda Orkestrası, Borusan Filarmoni Oda Orkestrası, Belarus Oda Orkestrası, İstanbul Oda Orkestrası, Akademik Başkent Oda Orkestrası va Mersin Üniversitesi Oda Orkestrası ile birlikte solist olarak konserler vermiştir.
Aynı zamanda 2006 yılında Felix Godefroid Uluslararası Arp Yarışması’na jüri üyesi olarak, 2008-2009-2010 konser sezonunda Dünyanın en iyi oda orkestralarından biri olan Mahler Oda Orkestrası’na (Mahler Chamber Orchestra) misafir sanatçı olarak davet edilmiştir.
Sanatçıya ithafen biri Arp Konçertosu (Nejat Başeğmezler), diğeri de solo arp için Instant Dream (Mahir Çetiz) adlı parça olmak üzere iki adet eser yazılmıştır. Halen Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası solo arp sanatçısı olan Çağatay Akyol’un Kalan Müzik’ten “Lirik, Arp ve Blokflüt” (Kasım 2004) ve Cihat Aşkın ile birlikte çıkarmış olduğu “Arp ve Keman” (Temmuz 2009) adlı iki CD’si bulunmaktadır.
Slovenya Büyükelçiliği’ne ve Salon tahsisi için T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na teşekkür ederiz.
Slovenya Cumhuriyeti Büyükelçiliği
REF PRODUCTIONS
Tel: 0312 440 64 11
info@ref-productions.com